چه کسانی و با چه اهدافی در بازار آپشن فعالیت می‌کنند؟
فعالان بازار آپشن را می‌توان بر اساس اهداف حضورشان در این بازار، به سه دسته معامله‌گر دسته‌بندی کرد.
پوشش دهندگان ریسک (Hedgers)
سفته بازان (Speculators)
آربیتراژگران (Arbitrageurs)
هر کدام از این معامله‌گران به مرور زمان، توانسته‌اند استراتژی‌های خاصی برای کسب سود اجرا کنند.
شناسایی استراتژی‌ها و الگوهای رفتاری تریدرهای آپشن، می‌تواند در موفقیت معاملات شما موثر باشد.
1. پوشش دهندگان ریسک (Hedgers)
هدف اصلی بازار آپشن برای این دسته از افراد بنا نهاده شد تا دارایی خود را از ریسک نوسانات قیمت، حفظ کنند.
هر سهامدار حقیقی یا مدیر صندوق سرمایه‌گذاری، شرکتهای سرمایه‌گذاری و ... با استراتژی‌های اختصاصی پوشش ریسک، موقعیت‌هایی (پوزیشن‌هایی) اخذ می‌کنند تا خطر نوسان قیمت در آینده را بر دارایی خود، خنثی و به کمترین حد ممکن برساند.
در واقع پوشش دهنده ریسک خطر نوسان در قیمت سهم را پیش بینی و با ابزار های پوشش ریسک از ان اجتناب و یا دفع می کند
مثال :
اجرای استراتژی Protective Put مثالی ساده برای بیمه نمودن سهام است بدین صورت که تریدر 100,000 سهم خودرو با قیمت 211 تومان دارد، ولی نگران است به هر علتی قیمت سهم نزولی شود، جهت پوشش ریسک می‌تواند 100 قرارداد طخود2018 یعنی اختیارِ فروش خودرو را با قیمت اعمال 200 تومان را خریداری نماید. برای هر قرارداد 9 تومان می‌پردازد (که ضرب در اندازه قرادادها شود، 900هزار تومان می‌شود).
کل سرمایه درگیر
21,100,000+900,000=22,000,000
57 روز تا سررسید داریم، اگر قیمت سهم کمتر از 200 تومان شود، شخص اختیار دارد قراداد را اعمال کند و سهم را به قیمت 200 تومان به طرف مقابل قرارداد بفروشد.
اگر قیمت بالاتر از 200 تومان بود نیازی به اعمال قراداد نیست.
توجه کنید شخص دارنده سهام احتمال وقوع نوسان منفی داده بود چنانچه مطمعن از نزول قیمت سهم میبود طبیعتا سهم را میفروخت . اما چون نمیدادند که این نوسان منفی اتفاق خواهد افتاد یا خیر مبلغی را برای بیمه کردن سهم می پردازد.
صرف نمودن بخشی از سرمایه جهت بیمه سهم، تدبیری است که معامله‌گران محتاط و حرفه‌ای استفاده می‌کنند.
البته استراتژی‌های پیچیده‌تر هم برای حفاظت از دارایی وجود دارند، که اینجا فقط یک مثال ساده خدمت شما ارائه گردید.
2. سفته بازان (Speculators)
با رونق هر بازاری ، سفته‌بازان یا نوسانگیرها نیز در ان بازار حضور می یابند
سفته باز کسی است که پیش بینی نوسان قیمت یک دارایی را دارد (می تواند درست یا اشتباه باشد) و می خواهد از ان پیش بینی سود کسب کند
این افراد به استقبال نوسان قیمت در کوتاه مدت به امید کسب سود، می‌روند، برخلاف پوشش دهندگان ریسک که در بازه زمانی بلندتری اهداف معاملاتی خود را اجرا می‌کنند.
سفته بازان بر اساس استراتژی های خود ، موقعیت گیری هایی دارندو در مواقع نوسان قیمتی سود بدست می اورند
به عبارتی موج سوار روندهای بازار هستند، که با فعالیت خود به بازار نقدشوندگی بیشتری می‌دهند.
سفته بازی به دلیل ماهیت ان که بازی کردن با خطر است نیاز به روحیه ریسک‌پذیری دارد و گاها سودهای بسیار بزرگی به ازا ریسک بیشتر برای خود، می‌سازند.
مثال :
یک نوسانگیر(سفته‌باز) پیش‌بینی می‌کند قیمت سهم فولاد در 2ماه آینده افزایش خواهد یافت. قیمت در حال حاضر،2000 تومان است و قیمت یک قرارداد آپشن از نوع اختیارِ خرید با تاریخ سررسید دو ماه بعد با قیمت اعمال 2000 تومان، 100 تومان است.(قیمت ها فرضی می باشند)
برای یک سفته باز 2گزینه وجود دارد که از این پیش بینی منتفع شود
گزینه اول : 2000 سهم فولاد بخرد که با قیمت حال حاضر سهم (2000) مبلغ 4میلیون تومان سرمایه نیاز دارد
گزینه دوم : با مبلغ 4میلیون تومان 40 قرارداد اختیار خرید(اندازه1000) به قیمت 100 تومان بخرد
فرض کنید طبق پیش بینی قیمت سهم افزایش می یابد و در روز سر رسید به 5000 تومان می رسد
در این صورت گزینه اول که خرید سهام بود 6میلیون تومان سود ایجاد می کند ( کلیه محاسبات بدون در نظر گرفتن کارمزدها می باشد)
(5000 - 2000) × 2000 = 6000000
اما گزینه دوم سود اور تر است
قرارداد اختیار خرید او را قادر می سازد که 40000 سهم 5000 تومانی را به قیمت 2000 تومان بخرد و در بازار نقد به قیمت 5000 بفروشد
بنابراین سودی که از روش دوم نصیب سفته باز می شود
(5000 - 2000) × 40000 = 120000000
چنانچه شخص نخواهد اعمال کند و در روز سر رسید متناسب با ارزش ذاتی قرارداد موقعیت خود را ببندد باز هم نسبت روش اول چندین برابر سود اور خواهد یود
چند نکته :
- توجه کنید اوراق اختیار خرید ، میزان زیان بالقوه را نیز افزایش می دهند
در مثال قبل چنانچه بر خلاف پیش بینی قیمت سهم کاهش بیابد و به 1500 کاهش یابد
در صورت خرید سهم زیانی معادل 1میلیون بر شخص وارد می شود . اما در صورت خرید قرارداد بدون اینکه اعمال شوند منقضی شوند کل مبلغ پرمیوم پرداختی را از دست می دهند . زیانی معادل 4میلیون تومان (عدم رعایت حدضرر و خروج به موقع تمام وجه پرداخت شده برای خرید قرارداد، سوخت خواهد شد. (زیان بالقوه) و تمام سرمایه از بین می‌رود)
- قراردادهای اختیار معامله همچون قراردادهای اتی نوعی اهرم ایجاد می کنند یعنی میزان پیامدهای مالی حاصل از سرمایه گذاری با استفاده از قراردادهای اختیار معامله به صورت اهرمی افزایش می یابد و اگر پیش بینی ها درست باشند سودهای چند برابری و در غیر اینصورت زیان های چند برابری ( به نسبت معامله خود سهم) نصیب سرمایه گذار می کنند
- نوسانگیری در بازار آپشن، نیازمند طراحی مناسب استراتژی، تحلیل دقیق و رعایت حدضرر و حد سود است، در غیر این صورت زیان سفته‌بازی سنگین خواهد بود!