وضعیت مالی قرارداد اختیار معامله چیست

وضعیت مالی ( Moneyness) رابطه‌ای‌ست که بین قیمت اعمال قرارداد و قیمت دارایی پایه  برقرار است. این رابطه می‌تواند سه وضعیت بی‌تفاوت، در زیان و یا در سود داشته باشد.

قرارداد بی‌تفاوت یا به قیمت (At-the-money contract)

قرارداد اختیار معامله‌ای که قیمت اعمال آن با قیمت پایانی دارایی پایه برابر باشد را قرارداد بی‌تفاوت می‌گویند. در  زنجیره قراردادها در ستون وضعیت، این قراردادها با عبارت ATM و با رنگ خاکستری نمایش داده می‌شوند. معمولا هنگامی که قراردادی وارد وضعیت بی‌تفاوت می‌شود، بیشتر از هر زمان دیگری معامله می‌شود.

برای مثال اگر قیمت سهم وبصادر 400 تومان باشد، آپشن اختیارِ خرید و آپشن اختیارِ فروشی که قیمت اعمال 400 تومان دارند، وضعیت مالی «به قیمت» یا «بی‌تفاوت» دارند.

قرارداد در سود یا با قیمت (In-the-money Contract)

در مورد قرارداد اختیار خرید، هر قراردادی که قیمت اعمال آن از قیمت پایانی دارایی پایه کمتر باشد در سود است. برای مثال اگر قیمت سهم وبصادر 400 تومان باشد، تمام اختیار خریدهای وبصادر که قیمت اعمالی کمتر از 400 تومان دارند، وضعیت مالی «در سود» یا «با قیمت» دارند  و   در مورد قرارداد اختیار فروش، هر قراردادی که قیمت اعمال آن از قیمت پایانی دارایی پایه بیشتر باشد یک قرارداد در سود است.  برای مثال اگر قیمت فعلی سهم وبصادر 400 تومان باشد تمام اختیار فروش‌های وبصادر که قیمت اعمالی بیشتر از 400 تومان دارند، وضعیت مالی «در سود» یا «با قیمت» دارند.  در قسمت زنجیره قراردادها در ستون وضعیت، این قراردادها با عبارت ITM و با رنگ سبز نمایش داده می‌شوند. 

قرارداد در زیان یا بی‌قیمت (Out-of-the-money Contract)

در مورد قرارداد اختیار خرید، هر قراردادی که قیمت اعمال آن از قیمت پایانی دارایی پایه بیشتر  باشد در زیان است . برای مثال اگر قیمت سهم وبصادر 400 تومان باشد، تمام اختیارِ خریدهای وبصادر که قیمت اعمالی بیشتر از 400 تومان دارند، «در زیان» یا «بی‌قیمت» هستند. و در مورد قرارداد اختیار فروش، هر قراردادی که قیمت اعمال آن از قیمت پایانی دارایی پایه کمتر باشد، یک قرارداد در زیان است. برای مثال اگر قیمت فعلی سهم وبصادر 400 تومان باشد تمام اختیارِ فروش‌های وبصادر که قیمت اعمالی کمتر از 400 تومان دارند، «در زیان» یا «بی‌قیمت» هستند.در قسمت زنجیره قراردادها در ستون وضعیت، این قراردادها با عبارت OTM و با رنگ قرمز نمایش داده می‌شوند.

نکته مهم: هنگامی که یک قراراد آپشن وضعیت مالی «در زیان» دارد، به این معنی نیست که نمی‌توانید با معامله کردن آن سود کسب کنید. این قراردادها معمولاً وجه پرمیوم بسیار بسیار کمی دارند. بسته به پیش‌بینی‌تان از روند سهم پایه می‌توانید یک قرارداد که وضعیت مالی بشدت «در زیانی» دارد را بخرید و وقتی که بر اثر تغییر قیمت سهم پایه به وضعیت مالی «در سود» نزدیک‌تر شد، آنرا به قیمت به مراتب بالاتری بفروشید. برای مثال اگر قیمت سهم وبصادر 400 تومان باشد و قرارداد اختیارِ خریدی با قیمت اعمال 750 تومان با وجه پرمیوم 2 ریال بخرید، در صورتی که قیمت وبصادر رشد کند و به نزدیکی 700 تومان برسد، احتمالاً می‌توانید قرارداد را به قیمت بسیار بالاتری بفروشید.

در انیمشن زیر نیز به زبان ساده مفهوم وضعیت مالی قراردادهای اختیار معامله توضیح داده شده است که در صورت تمایل می‌توانید تماشا کنید.