قیمت اعمال در اختیار معامله (Exercise or Strike price) به قیمتی اشاره دارد که بر اساس آن دارنده اختیار معامله می‌تواند دارایی پایه را خریداری یا به فروش برساند. این قیمت از اهمیت بسیاری برخوردار است، چرا که تعیین می‌کند که آیا اختیار معامله در زمان سررسید سودآور خواهد بود یا خیر.
به عبارت دیگر:
خرید یا فروش دارایی پایه در زمان معینی در آینده (روز سر رسید) بر مبنای این قیمت انجام
می‌گیرد. اگر فروشنده و خریدار با یکی از قیمت‌های اعمال ذکر شده در متن
قرارداد آپشن، اقدام به معامله کنند؛ طبق این قرارداد
خریدار اختیار خرید (call option) در زمان اعمال قرارداد، در صورتی‌که معامله به نفع او باشد؛ می‌تواند دارایی پایه را به قیمت اعمال توافق شده از فروشنده خریداری کرده و فروشنده قرارداد متعهد می‌شود تا تعدادی مشخص از دارایی پایه تعیین شده را در روز اعمال با قیمت اعمال توافق شده، به خریدار آپشن تحویل بدهد
خریدار اختیار فروش (put option) در زمان اعمال قرارداد، در صورتی‌که معامله به نفع او باشد؛ می‌تواند دارایی پایه را به قیمت اعمال توافق شده بفروشد و فروشنده قرارداد متعهد می‌شود
تا تعدادی مشخص از دارایی پایه تعیین شده را در روز اعمال با قیمت اعمال توافق شده، از خریدار تحویل بگیرد
نقش قیمت اعمال در ارزش‌گذاری اختیار معامله
قیمت اعمال به صورت مستقیم بر ارزش اختیار معامله تاثیر می‌گذارد و برای تعیین اینکه آیا اختیار معامله‌ای “در سود” (In-the-Money) یا “در زیان ” (Out-of-the-Money) است، حیاتی است.
در اختیار خرید (Call Option) اگر قیمت فعلی دارایی بالاتر از قیمت اعمال باشد، اختیار خرید “در سود ” تلقی می‌شود، به این معنی که استفاده از این اختیار به سود دارنده آن می‌شود. اگر قیمت دارایی پایه کمتر از قیمت اعمال باشد، اختیار خرید “در زیان” است و ارزش ذاتی ندارد.
مثال
فرض کنید شما یک اختیار خرید دارید که به شما اجازه می‌دهد سهام شرکت “الف” را به قیمت اعمال 100 تومن بخرید. اگر قیمت فعلی بازار 120تومن باشد، شما می‌توانید از حق خود استفاده کرده و سهام را به قیمت 100 تومن خریداری کنید و بلافاصله در بازار آن را به 120 تومن بفروشید. این اختیار “در سود” است و شما 20 تومن سود خواهید کرد.
در اختیار فروش (Put Option) اگر قیمت فعلی دارایی پایین‌تر از قیمت اعمال باشد، اختیار فروش “در سود ” تلقی می‌شود و دارنده می‌تواند دارایی را به قیمت بالاتر (قیمت اعمال) بفروشد و از تفاوت قیمتی سود ببرد. اگر قیمت دارایی پایه بالاتر از قیمت اعمال باشد، اختیار فروش “در زیان” خواهد بود.
مثال
فرض کنید شما یک اختیار فروش دارید که به شما اجازه می‌دهد سهام شرکت “ب” را به قیمت اعمال 150 تومن بفروشید. اگر قیمت فعلی بازار 130 تومن باشد، شما می‌توانید از حق خود استفاده کرده و سهام را به قیمت بالاتر (150 تومن) بفروشید، حتی اگر در بازار قیمت آن 130 تومن باشد. این معامله به شما 20 تومن سود خواهد داد.
قیمت اعمال معمولاً به صورت از پیش تعیین شده در زمان خرید اختیار معامله مشخص می‌شود و تاثیر زیادی بر ارزش ذاتی اختیار دارد. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران معمولاً با تحلیل قیمت فعلی بازار و مقایسه آن با قیمت اعمال، تصمیم‌گیری می‌کنند که آیا اختیار معامله‌ای برای خرید یا فروش مناسب است یا خیر.
در هر دوره معاملاتی با سررسید مشخص که شرکت بورس اوراق بهادار تهران برای هر دارایی پایه معرفی می‌کند، چندین قرارداد وجود دارد که هر کدام قیمت اعمال متفاوتی دارند. برای مثال همانطور که در تصویر زیر مشخص است در دوره معاملاتی خودرو با سررسید 07-07-1400 قراردادهایی با قیمت‌های اعمال از 140 تومان تا 450 تومان وجود دارند. شما بسته به تحلیل‌تان از جهت روند حرکت سهم پایه و قدرت روند می‌توانید در هر کدام از این قراردادها موقعیت خرید یا موقعیت فروش بگیرید.
جهت مشاهده دوره‌های معاملاتی معرفی شده برای سهم‌های پایه و مشاهده قراردادهای هر کدام از دوره‌ها می‌توانید از قسمت زنجیره قراردادها استفاده کنید.
عوامل تاثیرگذار بر انتخاب قیمت اعمال
انتخاب قیمت اعمال مناسب یکی از حیاتی‌ترین تصمیمات در معاملات اختیار است
- وضعیت فعلی بازار: بسته به روند بازار ( صعودی ، نزولی , خنثی) و استراتژی متناسب روند بازار قیمت اعمال انتخاب می شود
مدت زمان تا تاریخ انقضا : مدت زمان باقیمانده تا تاریخ انقضا تاثیر زیادی بر انتخاب قیمت اعمال دارد.
نوسانات بازار: در بازارهایی با نوسانات بالا، معامله‌گران معمولاً قیمت اعمال بیشتری انتخاب می‌کنند تا بتوانند از حرکات شدید قیمت سود ببرند.
قیمت اعمال یکی از مهم‌ترین مفاهیم در معاملات اختیار است که تاثیر زیادی بر سودآوری و استراتژی‌های معاملاتی دارد. درک دقیق این مفهوم می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا تصمیمات بهتری بگیرند و ریسک‌های خود را مدیریت کنند. به‌طور کلی، استفاده هوشمندانه از قیمت اعمال به عنوان بخشی از استراتژی‌های معاملاتی، به شما کمک می‌کند تا در هر شرایط بازار سودآور باشید.
نکته
قیمت اعمال به عنوان عاملی کلیدی در تعیین ارزش ذاتی اختیار معامله عمل می‌کند. ارزش ذاتی اختلاف بین قیمت بازار دارایی و قیمت اعمال است.