تعریف سررسید در قرارداد اختیار معامله
سررسید یا تاریخ انقضا به روز مشخصی اطلاق میشود که در آن، قرارداد اختیار معامله به پایان میرسد. پس از این تاریخ، قرارداد دیگر معتبر نخواهد بود و دارنده آن باید تصمیم بگیرد که آیا از حق خود برای خرید یا فروش دارایی پایه استفاده کند یا خیر. در روز سررسید، اختیار معامله یا منقضی میشود یا اعمال میگردد؛ یعنی دارنده قرارداد، در صورت تمایل، از حق خود برای انجام معامله استفاده میکند
به عبارت دیگر:
تاریخی ثابت و مشخص در زمان انتشار قرارداد می باشد که پایان یا روز اعمال قرارداد را تعیین می کند
تا قبل از تاریخ سررسید ، قراردادها قابل معامله می باشند به عبارتی می توان بارها موقعیت جدید اتخاذ کرد و ان را بست (آفست کرد) و از نوسانات بهره برد
در تاریخ سررسید یا روز اعمال که اخرین روز از عمر قرارداد است در صورتی که موقعیت باز داشته باشید بنا بر اینکه خریدار یا فروشنده قرارداد هستید با قیمت اعمال تسویه فیزیکی انجام خواهد شد
خریدار: مجاز به درخواست اعمال فیزیکی و پرداخت وجه برای قرارداد کال یا واگذار نمودن سهم برای قرارداد پوت میباشد
فروشنده : متعهد به اجرای قرارداد است
مفهوم اختیارمعامله دقیقا در این روز جلوه پیدا می کند که خریدار اختیار دارد قرارداد را اعمال کند ولی فروشنده متعهد (obligated ) به اعمال است
تأثیر سررسید بر قیمت قرارداد های اختیار معامله
یکی از مهمترین عواملی که بر ارزش قراردادهای اختیار معامله تأثیر میگذارد، مدت زمان باقیمانده تا سررسید است. این مسئله به عنوان “ارزش زمانی” شناخته میشود. هرچه به تاریخ سررسید نزدیکتر شویم، ارزش زمانی قرارداد کاهش مییابد. به عبارت دیگر، اختیار معامله با نزدیک شدن به سررسید ممکن است کمارزشتر شود، مگر آنکه نوسانات بازار یا شرایط خاصی قیمت دارایی پایه را به شدت تغییر دهند
این کاهش ارزش زمانی به ویژه برای افرادی که قرارداد اختیار خرید (Call Option) یا اختیار فروش (Put Option) را نگهداری میکنند بسیار مهم است، چرا که ممکن است در صورت عدم تغییر قیمت دارایی پایه به سطح مورد نظر، ارزش قرارداد آنها به صفر نزدیک شود
تأثیر سررسید بر استراتژیهای معاملاتی
سرمایهگذاران و معاملهگران باید به زمان سررسید توجه کنند و استراتژیهای خود را بر اساس مدت زمان باقیمانده تا سررسید تنظیم کنند. به طور مثال
- در استراتژی فروش قرارداد (Short Call or Put): معاملهگر قراردادهای اختیار معاملهای با سررسید کوتاهمدت را میفروشد و انتظار دارد که قیمت دارایی پایه در مدت زمان کوتاهی تغییر زیادی نداشته باشد. در این حالت، کاهش ارزش زمانی قرارداد به نفع فروشنده خواهد بود
- در استراتژیهای ترکیبی: این عامل بر ارزش زمانی، نوسانپذیری ضمنی و ضرایب پوشش ریسک یونانی تأثیر میگذارد. مثلا در استراتژیهای اسپرد، تفاوت در نرخ کاهش ارزش زمانی اختیارات با تاریخهای سررسید مختلف، اساس سودآوری است. با نزدیک شدن به سررسید، نیاز به مدیریت ریسک و تعدیل استراتژی افزایش مییابد، در حالی که نقدشوندگی ممکن است کاهش یابد. درک این تأثیرات برای طراحی و اجرای موفق استراتژیهای ترکیبی ضروری است
در تصویر فوق چندین تاریخ سر رسید برای قراردهای اختیار معامله خودرو مشاهده میکنید که با کلیک بر روی هر کدام به جزییات قراردادها دسترسی خواهید داشت ( دسترسی به این بخش از طریق زنجیره قراردادها میسر است)
به عنوان مثال اولین دوره ی قراردادهای خودرو در این لیست ، دارای تاریخ سر رسید 1402/01/09 می باشد که تا پایان روز کاری 9 فروردین 1402 قایلیت خرید و فروش دارند
توجه : بعد از تاریخ سررسید قرارداد منقضی شده و قابل معامله و اعمال نمیباشد
نکات تکمیلی
- برای معاملات کوتاهمدت، سررسیدهای نزدیکتر مناسبترند زیرا نقدشوندگی بیشتری دارند و از تتای کمتری رنج میبرند
- برای استراتژیهای بلندمدت، سررسیدهای دورتر مناسبترند زیرا زمان بیشتری برای تحقق پیشبینیها وجود دارد
- در بازارهای پرنوسان، سررسیدهای نزدیکتر میتوانند فرصتهای سودآوری سریعتر ایجاد کنند
- در بازارهای کمنوسان، سررسیدهای دورتر میتوانند از مزایای تغییرات تدریجی بهرهمند شوند
- معاملهگران فعال که به دنبال کاهش هزینههای معاملاتی و افزایش کارایی استراتژیهای خود هستند، اغلب ترجیح میدهند روی سررسیدهای نزدیکتر تمرکز کنند. البته باید توجه داشت که این مزیت باید در کنار سایر عوامل مانند اهداف معاملاتی، افق زمانی و مدیریت ریسک در نظر گرفته شود
نحوه مدیریت ریسک نزدیک تاریخ انقضا یا سر رسید
الف) نظارت دقیق:
- با نزدیک شدن به تاریخ انقضا، موقعیتهای معاملاتی را به دقت زیر نظر داشته باشید
- تغییرات سریع در ارزش زمانی و حساسیت به تغییرات قیمت دارایی پایه را در نظر بگیرید
ب) تعدیل استراتژی:
- در صورت لزوم، موقعیتهای خود را تعدیل کنید یا ببندید تا از ریسک انقضا جلوگیری کنید
- استفاده از استراتژیهای رولاور برای انتقال موقعیت به سررسیدهای دورتر را در نظر بگیرید
ج) مدیریت گاما:
- نزدیک به انقضا، گاما افزایش مییابد که میتواند منجر به نوسانات شدید در ارزش پرتفوی شود
- استفاده از استراتژیهای خنثی از نظر گاما یا کاهش اندازه موقعیتها را در نظر بگیرید
د) توجه به نقدشوندگی:
- با نزدیک شدن به انقضا، نقدشوندگی برخی قراردادها ممکن است کاهش یابد
- برنامهریزی برای خروج از موقعیتها قبل از کاهش شدید نقدشوندگی
ز) تنظیم حد ضرر و سود:
- با نزدیک شدن به انقضا، حد ضرر و سود را متناسب با شرایط بازار و ریسک موجود تنظیم کنید