تعریف اندازه قرارداد
اندازه قرارداد در اختیار معامله، به تعداد واحدهای دارایی پایه‌ای اشاره دارد که طبق قرارداد در روز سررسید بین خریدار و فروشنده مبادله می شود. اندازه قرارداد توسط سازمان بورس تعیین می شود و در ابتدای تخصیص در غالب موارد 1000 می باشد و می‌تواند بین انواع بازارها و دارایی‌ها متفاوت باشد
به عنوان مثال اگر شما یک قرارداد اختیار خرید خودرو با اندازه قرارداد 1000 داشته باشید در روز سر رسید بعد از اعمال قرارداد 1000 سهم خودرو به پرتفوی شما انتقال می یابد
در زمان افزایش یا کاهش افزایش سرمایه سهم پایه در طی دوره ی زمانی قرارداد قبل از سر رسید ، اندازه قرارداد به دلیل این اقدام شرکتی دچار تغییر می شود جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله محاسبه قیمت اعمال و اندازه قرارداد آپشن پس از افزایش سرمایه مطالعه شود
نکته
در زمان خرید یا فروش قرارداد نیز مبلغ به صورت ( پرمیوم × اندازه قرارداد ) محاسبه خواهد شد
به عنوان مثال برای خرید یک قرارداد با پرمیوم 10 تومان و اندازه قرارداد 1000 باید مبلغ 10000 تومان بپردازید
اهمیت اندازه قرارداد
1. مدیریت ریسک : اندازه قرارداد مستقیماً بر میزان ریسکی که یک سرمایه‌گذار باید تحمل کند، تأثیر می‌گذارد. قراردادهای بزرگ‌تر می‌توانند برای سرمایه‌گذاران ریسک بیشتری به همراه داشته باشند، زیرا ممکن است تغییرات کوچک در قیمت دارایی پایه، به تغییرات مالی بزرگ‌تری منجر شود. به همین دلیل، توانایی کار با اندازه‌های مختلف قرارداد به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا ریسک را بهتر مدیریت کنند
2. قابلیت دسترسی برای سرمایه گذاران خرد : اندازه قرارداد می‌تواند بر قابلیت دسترسی سرمایه‌گذاران خرد به بازار تأثیرگذار باشد. قراردادهای بزرگ‌تر در دارایی های با قیمت های بالا ممکن است برای سرمایه‌گذاران خرد غیرقابل دسترسی باشند، زیرا نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه بیشتر دارند. در مقابل، قراردادهای کوچک‌تر می‌توانند فرصت‌های بیشتری برای مشارکت در بازار ایجاد کنند
فرض کنید دو نوع قرارداد اختیار معامله برای سهام شرکت فولاد مبارکه وجود دارد و قیمت هر سهم فولاد مبارکه 10,000 تومان است
- سایز قرارداد 1000: هر قرارداد شامل 1000 سهم فولاد مبارکه است.(قرارداد الف)
- سایز قرارداد 100 : هر قرارداد شامل 100 سهم فولاد مبارکه است.(قرارداد ب )
برای قرارداد الف
- ارزش اسمی قرارداد: 1000 × 10,000 تومان = 10,000,000 تومان
- اگر حق بیمه (پریمیوم) 5% باشد، هزینه خرید این اختیار معامله: 500,000 تومان
- نیاز به سرمایه اولیه 500,000 تومانی دارد.این مبلغ ممکن است برای بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد در ایران بسیار زیاد باشد و فقط سرمایه‌گذاران با بودجه بالا می‌توانند در این نوع قرارداد شرکت کنند.
برای قرارداد ب
- ارزش اسمی قرارداد: 100 × 10,000 تومان = 1,000,000 تومان
- اگر حق بیمه (پریمیوم) 5% باشد، هزینه خرید این اختیار معامله: 50,000 تومان
- نیاز به سرمایه اولیه 50,000 تومانی دارد.این مبلغ برای سرمایه‌گذاران خرد ایرانی بسیار دست‌یافتنی‌تر است.سرمایه‌گذاران بیشتری می‌توانند در این نوع قرارداد شرکت کنند
این مثال نشان می‌دهد چگونه اندازه قرارداد می‌تواند بر دسترسی سرمایه‌گذاران خرد ایرانی به بازار تأثیر بگذارد. قراردادهای کوچک‌تر، فرصت‌های بیشتری برای مشارکت در بازار ایجاد می‌کنند، در حالی که قراردادهای بزرگ‌تر ممکن است فقط برای سرمایه‌گذاران بزرگ‌تر یا نهادی مناسب باشند
این تفاوت در اندازه قراردادها می‌تواند به افزایش مشارکت سرمایه‌گذاران خرد در بازار اختیار معامله کمک کند و در نتیجه، نقدینگی و کارایی بازار را بهبود بخشد
3. هزینه های معاملاتی : هزینه‌های معامله برای اندازه‌های مختلف قرارداد می‌تواند متفاوت باشد. معمولاً معاملات با قراردادهای کوچک‌تر هزینه‌های نسبی بیشتری دارند، زیرا کارمزدها و سایر هزینه‌های مرتبط با معامله به ازای هر واحد دارایی افزایش می‌یابد. فهمیدن این هزینه‌ها برای سرمایه‌گذاران اهمیت دارد تا تصمیم‌گیری‌های مالی موثرتری انجام دهند
در معاملات مالی، هزینه‌های ثابت (مانند کارمزدهای پایه) باعث میشود که معاملات کوچک‌تر نسبت به معاملات بزرگ‌تر، درصد بیشتری از ارزش کل معامله را به عنوان هزینه بپردازند، که این امر می‌تواند بر سودآوری نهایی تأثیر قابل توجهی داشته باشد
4. مدیریت سرمایه :مدیریت مؤثر سرمایه مستلزم تعیین اندازه مناسب قرارداد برای هر معامله است. اندازه قرارداد باید با میزان سرمایه در دسترس و سطح ریسکی که معامله‌گر آماده پذیرش آن است، همخوانی داشته باشد. استفاده از تکنیک‌هایی نظیر تکنیک یک درصد یا دو درصد - که فقط درصد معینی از سرمایه‌ی کل را در هر معامله به خطر می‌اندازد - می‌تواند به حفاظت از سرمایه کمک کند